Innovatie en digitalisering

Innovatie in de pensioensector krijgt in toenemende mate de aandacht. In navolging van FinTech en InsureTech volgt nu ook PensionTech. Vanuit het perspectief van governance van een pensioenfonds roept dat nieuwe aandachtspunten en vragen op. Die vragen krijgen in toenemende mate de aandacht. De Pensioenfederatie zoekt samenwerking met HollandFintech; De Nederlandsche Bank (DNB) vestigt in haar toezichtsagenda de aandacht op technologie in de pensioensector en er zijn in toenemende mate seminars en publicaties over het onderwerp.

Innovatie

IT en technologie in de pensioensector is nu met name aanbod gedreven. Het zijn in hoofdzaak de dienstverleners van pensioenfondsen en uitvoerings­bedrijven die investeren in technologie en komen met technologische oplossingen. Dit maakt dat veel van de IT- en technologievragen in de pensioensector nu vallen binnen het domein van de governance van uitbestede diensten. En dat is wellicht ook niet zo vreemd.

De taakopdracht van een pensioenfonds is het uitvoeren van pensioenovereenkomsten. Dit bepaalt de reikwijdte van innovatiebeslissingen door pensioenfondsen. Het stuurt de ruimte die een pensioenuitvoerder/pensioenfonds heeft om in zijn hoedanigheid van pensioenfonds te innoveren c.q. te investeren in innovatie: innovatie dient dienstbaar te zijn aan de pensioen- en uitvoeringsdoelstellingen. Echt ondernemen in PensionTech is voor pensioenfondsen niet altijd goed mogelijk. Dat is een zaak voor dienstverleners of uitvoerders. Betrokkenheid in dat geval is denkbaar, maar het houden van enige afstand zal nodig zijn.

Evenwichtige weging van de belangen van deel­­­nemers, gewezen deelnemers, aanspraakgerechtigden, pensioen­gerechtigden en werkgevers blijft ook bij innovatie- en technologiebeslissingen door pensioenfondsbesturen de centrale beslisnorm. Ook hierbij is de vraag: welke impact heeft een bepaalde koers, besluit, gedrag voor het fonds als geheel, maar ook voor ieder van deze groepen? En hoe wordt een balans geborgd?

Daar komt bij dat de wettelijke normen aangaande een beheerste en integere bedrijfsvoering zich ook uitstrekken tot technologische toepassingen door pensioenfondsen. Dat wordt in toenemende mate zichtbaar in het toezicht op pensioenfondsen. Sinds 2019 vestigt DNB op het gebied van technologie in sterkere mate de nadruk op cyberrisico’s, innovatie en digitalisering. Via uitvragen en onderzoeken wenst de toezichthouder te achterhalen of pensioenfondsen en hun uitvoeringsorganisaties voldoende zijn toegerust om operationele en IT-risico’s te beheersen. Ook blijft DNB aandacht houden voor de implicaties van cryptotoepassingen.

 

Checklist Opstellen IT-beleid

De vragen helpen je bij het opstellen van het IT-beleid en het formuleren van beheersmaatregelen. De lijst is een leidraad en niet uitputtend. 

Download hier de Checklist Opstellen IT-beleid.

Over de auteur
Friso Foppes
Van Doorne

Dilemma's

  • Wat vind je de belangrijkste kansen en bedreigingen van digitalisering?
  • Hoe borg je deskundigheid op dit terrein?
  • Ben je zuiver afhankelijk van externe IT-deskundigheid of niet?
  • Welk gesprek heb je met je uitvoerder over IT?