Evenwichtige belangenafweging

Wat is evenwichtige vertegenwoordiging of evenwichtige afweging van belangen? In elk geval dat de belangen van alle te onderscheiden groepen binnen het pensioenfonds in ogenschouw worden genomen. Niet dat vervolgens noodzakelijkerwijs moet worden gestreefd naar volledige gelijkheid bij elk te nemen besluit, wel dat elk te nemen besluit in redelijkheid en billijkheid met inachtneming van alle belanghebbenden uitlegbaar moet zijn.

Over het door het bestuur van een pensioenfonds te voeren beleid zijn in de Pensioenwet weinig specifieke bepalingen opgenomen. Wel is in artikel 105 lid 2
van de Pensioenwet bepaald dat dit beleid zich moet richten naar de belangen van de deelnemers, gewezen deelnemers, andere aanspraakgerechtigden, gepensioneerden en de werkgever, zodanig dat die zich door het bestuur op evenwichtige wijze vertegenwoordigd kunnen voelen. Dit beginsel, dat in het spraakgebruik kortweg wordt aangeduid met evenwichtige belangenafweging, is met recht een kerntaak van het bestuur van het pensioenfonds.
Het uitgangspunt van evenwichtige afweging van belangen van bij het pensioenfonds betrokkenen is bij veel besluitvorming van pensioenfondsbesturen relevant.

Te denken is aan besluitvorming over:

• bepaling van de risicohouding en daaruit volgende besluiten zoals de samenstelling van de beleggingsmix;
• premievaststelling (en bepaling opbouwpercentage);
• kortingsbesluit;
• indexatiebesluit.

De diverse groepen waarvan de belangen behartigd moeten worden, zien naast de in de wet genoemde categorieën deelnemers en de werkgever toe op:

• leeftijdsgroepen;
• deelnemers van specifieke regelingen.

‘Evenwichtige belangenafweging betreft een afweging bij besluiten van een bestuur van de belangen van alle stakeholders. Dit wordt daarmee een hele uitdaging voor het bestuur.’

Een goed en passend bestuursmodel, samenstelling van het bestuur, voldoende dialoog tussen de verschillende bestuurders (en ‘countervailing power’ binnen het bestuur) inclusief daarbij passende governance zijn van belang om de evenwichtige belangenafweging te bevorderen.

Van belang is dat ter voorbereiding van de besluitvorming wordt onderzocht wat de impact is op de diverse te onderscheiden groepen. Vervolgens is het van belang dat de overwegingen die door het bestuur zijn gemaakt om uiteindelijk tot evenwichtige besluitvorming te komen, goed vast te leggen. Hiermee wordt eveneens invulling gegeven aan Norm 8 van de Code Pensioenfondsen waarin het volgende bepaald is: ‘Het bestuur legt bij alle besluiten duidelijk vast op grond van welke overwegingen – mede ten aanzien van de evenwichtige belangenafweging – het besluit genomen is.’ Ook is het belangrijk hoe hierover wordt gecommuniceerd met het intern toezicht en het verantwoordingsorgaan. Deze zullen ongetwijfeld op dit gebied geïnformeerd willen worden.